Δάρδας Αναστάσιος
Είναι γνωστό ότι η Σιάτιστα συμπεριλαμβάνεται στα κέντρα της Μακεδονίας, με αξιόλογη πνευματική παράδοση από τα μέσα του 17ου αιώνα. Αυθεντικές ιστορικές μαρτυρίες δείχνουν τη λειτουργία ανώτερης ελληνικής σχολής στα τέλη του 17ου αιώνα, ενώ στις αρχές του 18ου αιώνα στην πόλη διδάσκει (1721-1723) ο πολύς Μεθόδιος Ανθρακίτης.
Εξέχουσα πνευματική και εκπαιδευτική προσωπικότητα αποτελεί ο Αργύριος Παπαρίζος (1764-1853), καταγόμενος από τον Πελεκάνο Κοζάνης, υπογραφόμενος ως Σιατιστεύς, επειδή από το 1806 είχε εγκατασταθεί στη Σιάτιστα, όπου δίδαξε από το 1806 έως το 1821, οπότε έφυγε για τις Σέρρες. Το έτος θανάτου του φημισμένου αυτού διδασκάλου εντοπίσαμε σε νεκρολογία που δημοσιεύθηκε στην «Αμάλθεια» Σμύρνης[1], καθώς ρητά αναγράφεται ότι απεβίωσε στη Σιάτιστα στις 31 Ιανουαρίου 1853, όπου και ετάφη με τιμές (βλ.Αναστασίου Ν.Δάρδα, Ίδρυση και λειτουργία του Τραμπαντζείου Γυμνασίου Σιατίστης με την εποπτεία της Εκκλησίας, Θεσσαλονίκη 1997, σελ. 22, υποσημ. 62).
Γιοί του Αργυρίου Παπαρίζου, που διέπρεψαν και εκείνοι στα γράμματα ήταν οι Δημήτριος, Νικόλαος και Αθανάσιος, οι οποίοι θεωρούσαν τιμή και καύχημα να είναι παιδιά του σοφού Αργυρίου γι΄αυτό και ονομάστηκαν Αργυριάδες. Για τους δύο, το Δημήτριο και τον Αθανάσιο που δίδαξαν στην «Ελληνική Σχολή» της Σιάτιστας γίνεται ακροθιγώς λόγος στην παραπάνω εργασία μας (Ίδρυση και λειτουργία…σελ.27-28) και εκτενέστερη αναφορά στην εργασία του Φιλίππου Ζυγούρη, Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης και λαογραφικά αυτής, επιμ. Θεοδώρας Ζωγράφου-Βώρου, Σιάτιστα 2010, σελ.262-269.
Για τη ζωή και τη δράση των αδελφών Αργυριάδη και γενικότερα την οικογένεια του Αργυρίου Παπαρίζου θα λάβει το λόγο η εκπαιδευτικός Καλλιόπη Μπόντα, η οποία ερευνά πηγές και εκδόσεις και φέρει στο φως άγνωστα και ενδιαφέροντα στοιχεία, παρουσιάζοντας καθαρότερα την εικόνα των τριών δυτικομακεδόνων ανδρών που διέπρεψαν ως λόγιοι, εκπαιδευτικοί και δημοσιογράφοι.
Μπόντα Καλλιόπη
Λόγω του περιορισμένου χρόνου που διαθέτουμε δεν θα παρουσιάσουμε τα στοιχεία της έρευνάς μας για το Δημήτριο Αργυριάδη [2], καθώς για τη φιλολογική του παρουσία υπάρχει από το 1934 στο περιοδικό «ΕΡΓΑΣΙΑ» αναλυτικό επαινετικό δημοσίευμα του Βαλέτα και εισήγηση του Άλκη Αγγέλου Μια λανθάνουσα Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας σε συνέδριο το 1993 στην Κοζάνη, για το Νικόλαο Αργυριάδη όμως δεν υπάρχει κάτι ανάλογο παρά αποσπασματικές αναφορές. Η πιο γνωστή αναφορά είναι εκείνη του Μ. Γεδεών στα Αποσημειώματα Χρονογράφου το 1932, που λέει τα εξής: Ο Ν.Αργυριάδης ήτο πολυμαθής, αλλ’ ατάσθαλος. Εσπούδασεν εν Βιέννη, κατά πάσα πιθανότητα, όπου δήθεν εδίδασκε την ελληνικήν δήθεν εν τη σχολή των λαλούμενων ανατολικών γλωσσών. Εν Βιέννη μένων, έλαβε μέρος εις την συμπλήρωσιν του Λεξικού του Άνθιμου Γαζή…Ατυχήσας εν τω συζυγικώ βίω τω οιωδήποτε, …προσήλθεν εις την μωαμεθανικήν θρησκείαν, αληθώς ή ψευδώς, Κύριος οίδεν. Ελέγετο Νετζήπ παρά τοις τούρκοις, αλλ’ εις τας ελληνικάς εκδόσεις αυτού υπεγράφετο πάντοτε Ν μόνον, ώστε να πιστεύηται, κατά τας περιστάσεις, και Νικόλαος και Νετζήπ. Του κίβδηλού Ν. ο «Ηλιος» [3] έζησεν ολίγας εβδομάδας, στερούμενος υποστηρίξεως των ομοεθνών, απεχθανομένων την αχαρακτήριστον πολιτείαν του Ν, όστις υπερεξηκοντούτης, μετά το 1875, ανεχώρησεν εις Αθήνας, διορισθείς, ως ηκούσθη, σχολάρχης εν Οιτύλω, ή εν Γυθείω, όπου επέθανεν…
Και όμως…
Ο Νικόλαος, από πηγές που πρόσφατα προσεγγίσαμε, εμφανίζεται πολύ διαφορετικός από αυτόν που παρουσιάζει ο Γεδεών, από άγνοια και παρανόηση μάλλον. Από πληροφορίες των εφημερίδων του 19ου αι, από τα ΓΑΚ και κύρια από τις εκδόσεις βιβλίων του που σώθηκαν και εντοπίστηκαν με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας ανακαλύπτουμε σήμερα 120 χρόνια από το θάνατο του έναν Νικόλαο με βαθιά γνώση της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας και φιλοσοφίας, τολμηρό, ρηξικέλευθο, ασυμβίβαστο και γλωσσομαθή.
Ας παρακολουθήσουμε τη ζωή και δράση του μέσα από δημοσιευμένα κείμενα:
Ο Νικόλαος Αργυριάδης γεννήθηκε στη Σιάτιστα το 1812. (Πηγή: ΠΑΝΔΕΚΤΗΣ, Δαυίδ Αντωνίου, Τριαντάφυλλος Σκλαβενίτης).
Μαθητής του πατέρα του στην αρχή ο Νικόλαος συνέχισε σπουδές στη Βιέννη, όπου είχε έντονη παρουσία και πλούσια συγγραφική και εκδοτική δράση.
Οι εκδόσεις που εντοπίσαμε και δηλώνουν την παρουσία του Νικόλαου στη Βιέννη είναι:
Νεώτατα της Ελλάδας κατά της Ασίας τρόπαια, υπό Ν.Α του Μαραθώνιου (εκδόθηκε το 1835 στη Λειψία, ήδη όμως από το 1831 κυκλοφόρησε στη Βιέννη προκήρυξη με την οποία προαναγγέλλεται η έκδοση [4]).
Πρακτικά του Ευγενεστάτου Βαρώνου κυρίου Κωνσταντίνου Μπέλλιου
Μακεδόνος και Γεωγραφία του Αδριανού Βάλβι(σε συνεργασία με τον αδελφό του Δημήτριο).
Λεξικό του Άνθιμου Γαζή στη συμπλήρωση του οποίου συμμετείχε.
Το 1833 τον συναντούμε συνδρομητή εκ Βιέννης στο βιβλίο του φίλου του, Εμμανουήλ Φωτιάδου, Σοαυϊου συζητήσεις και το 1836 συνδρομητή του βιβλίου ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ ΠΕΡΣΙΚΑΙ του Montesquieu, Charles Louis de Secondat το οποίο μεταφράστηκε και εκδόθηκε από το Νεοκλή Παπάζογλου.
Επίσης σύμφωνα με τον Τ.Ευαγγελίδη υπηρέτησε ως εκπαιδευτικός σε σχολείο της Βιέννης το 1835 (Τ. Ευαγγελίδης, Η Παιδεία επί Τουρκοκρατίας, σελ.434), και της Τεργέστης το 1836. (Τ. Ευαγγελίδης, Η Παιδεία επί Τουρκοκρατίας, σελ.494).
Οι πηγές που προαναφέρθηκαν επιβεβαιώνουν την παραμονή και διδασκαλία του Νικόλαου στη Βιέννη, τις οποίες αμφισβητεί ο Γεδεών.
Μετά τη Βιέννη επιστρέφει στην Ελλάδα. Το 1840 βρίσκεται στην Αθήνα και δραστηριοποιείται ως δάσκαλος Γερμανικών και, αργότερα, εκδίδει το περιοδικό Υιός της Πατρίδας και συμμετέχει στη συγγραφική ομάδα του περιοδικού Ερανιστής.
Το 1842 αποκτάει άδεια λειτουργίας ιδιωτικού σχολείου στην Αθήνα. Στην εφορεία του σχολείου συμπεριλαμβάνεται και ο καθηγητής Μανούσης (εφημ. Αιών 12 Ιανουαρίου 1842).
Το 1843 πηγαίνει στη Μυτιλήνη και αναλαμβάνει τη Διεύθυνση του νεοϊδρυθέντος Γυμνασίου, μετά πέντε χρόνια επιστρέφει στην Αθήνα και εκδίδει το περιοδικό Φιλολογικός Συνέκδημος και το 1850 διορίζεται πρώτος γυμνασιάρχης Λαμίας, όπου έμεινε μόνο ένα χρόνο.
Το 1852-1853 είναι Σχολάρχης στη σχολή Σερρών. Οι σχετικές πηγές της πληροφορίας είναι πολλές. Μένουμε στο δημοσίευμα του Ευάγγελου Στράτη στο Μακεδονικό Ημερολόγιο του 1909, όπου στη σελ. 149 γράφει:
Εν τω νέω κτιρίω της Ελληνικής Σχολής το 1852 σχολαρχεί, ο πολυμαθής Νικόλαος Αργυριάδης, ο μετά ταύτα δυστυχώς εγκαταλείψας επί του μετώπου του το στίγμα της εξωμοσίας μετονομασθείς Νετζίπ, είτα δ’εν πικρά μεταμελεία οικτρώς τον αμαρτωλόν βίον τερματίσας… δημοσίευμα που οδήγησε και άλλους ερευνητές να μιλήσουν για αυτοκτονία του Νικόλαου. Η πληροφορία αποδεικνύεται όμως λανθασμένη από τα ίδια τα αρχεία του ελληνικού κράτους, (συγκεκριμένα ΓΑΚ Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Λεωνιδίου), όπου φαίνεται πως διορίζεται το 1883 Σχολάρχης στο Ελληνικό Σχολείο Λεωνιδίου και όχι στον Οίτυλο ή το Γύθειο που γράφει ο Γεδεών. Από τις Σέρρες μέχρι το Λεωνίδιο μεσολαβούν τριάντα χρόνια δραστηριότητας του Νικόλαου, για τα οποία σώζονται πηγές τις οποίες θα παραθέσουμε στη συνέχεια.
Εντελώς διαφορετική εικόνα από εκείνη του Γεδεών δίνει για το Νικόλαο άρθρο στην εφημερίδα Ακρόπολις, της 1/11/1883, του Βλάσση Γαβριηλίδη.
Ο αρθογράφος της εφημερίδας μεταξύ των άλλων αναφέρεται σε άρθρα του Νικόλαου στη εφημερίδα Αθηνά κατά του Μοσχεβιτισμού καθώς και στο μυθιστόρημά του Περικλής. Σχολιάζει το διορισμό του ως έναν εκ των πρώτων καθηγητών στο Γυμνάσιο Λαμίας, θέση την οποία προτίμησε να χάσει, γιατί δεν μπορούσε να ανέχεται σιγών και να επιδοκιμάζει την ακηδίαν και παχυλή αμάθεια του προϊσταμένου του. Αναφέρεται στη σχολαρχία του στις Σέρρες και στην πρόοδο των εκεί μαθητών του και λέει πως αιτία που εγκατέλειψε την λαμπρή του θέση στις Σέρρες ήταν ο κίνδυνος του ελληνισμού από τον Πανσλαβισμό, γι’ αυτό και ήρθε στην Κωνσταντινούπολη να αντιπράξει από κοντά τις ελληνοκτόνες σκευωρίες του Πανσλαβισμού. Σύμφωνα με τον αρθογράφο ο Νικόλαος είχε την ευκαιρία να ανέλθει θυσιάζοντας τις αρχές του σε υψηλές και λαμπρές θέσεις, αλλά προτίμησε να υπερμαχεί σταθερά και διαπρυσίως υπέρ του ελληνισμού με λόγια, με έργα, με δημοσιογραφικούς αγώνες.
Το «Εθνικόν Μυθιστόρημα», Περικλής, που αναφέρεται στο δημοσίευμα σώζεται. Για το μυθιστόρημα αυτό ο Α.Δημαράς λέει «…πριν περάσουμε στην στροφή την οποία εκφράζει μέσα στα γράμματά μας η Πάπισσα Ιωάννα, αξίζει να μνημονευτεί από την πολιτική παραγωγή ο Περικλής, εθνικόν μυθιστόρημα που πρωτοδημοσιεύτηκε στα ελληνικά (1863) στην Πόλη, με το όνομα του Ν.Αργυριάδη.» . Επίσης σώζονται και τα φύλλα από το φυλλάδιο Φωνή της Πατρίδος, όπου ο Νικόλαος επισημαίνει την αξία του ελληνικού πολιτισμού και την αναγκαιότητα διάδοσης του. Στη προσπάθεια του για διάδοση του ελληνικού πολιτισμού πρέπει να εντάξουμε και τη συνεργασία με τον Χαλήλ πασιά, διοικητήν ύστερα Σερβίων, για να μεταφράσει στην τουρκική γλώσσα την Ιστορία του Ηροδότου, σύμφωνα με το Φ.Ζυγούρη.
Ο Νικόλαος σε πολλά θέματα ήταν πρωτοπόρος. Μετέφρασε στη νεοελληνική γλώσσα σε πεζό λόγο και σχολίασε την Οδύσσεια πριν από τους θεωρούμενους πρώτους μεταφραστές Κ. Φιλαλήθη, Ι. Πολυλά, και τον Α. Εφταλιώτη και μετέφρασε και εξέδωσε πολλούς άλλους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς στην καθομιλουμένη προς χρήση του λαού, όπως ο ίδιος λέει στις αγγελίες του και αρθρογράφησε σε πολλές εφημερίδες. Δυστυχώς πολλά από τα έργα του Νικόλαου δεν εκδόθηκαν και πολλά άλλα λανθάνουν, όπως η εφημερίδα Ήλιος στην οποία αναφέρεται ο Μ. Γεδεών [5].
Ο μικρότερος γιος του Παπαρίζου, ο Αθανάσιος, ακολούθησε λίγο διαφορετική πορεία από τα αδέλφια του. Σταδιοδρόμησε κυρίως ως εκπαιδευτικός. Δίδαξε στην Σμύρνη, στην Κωνσταντινούπολη όπου και το 1868 κατόπιν εξετάσεων απέκτησε άδεια από το Πατριαρχείο να διδάσκει τα γραμματικά, επίσης δίδαξε στην Καστοριά και στη γενέτειρά του Σιάτιστα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ζούσε με την οικογένεια του στη Σιάτιστα. Συμπεριλαμβάνεται στο βλάχικο πληθυσμό της πόλης σύμφωνα με την καταγραφή που έκανε ο Ioan Caragiani το 1888.
Ο Τρύφων Ευαγγελίδης, στο σύγγραμμά του Η παιδεία επί τουρκοκρατίας γράφει: λόγο εμπνευσμένο στα εγκαίνια του γυμνασίου εκφώνησε ο Αθαν. Αργυριάδης και παραπέμπει στην Εκκλησιαστική Αλήθεια 1916 σ.299, αλλά δεν τον εντοπίσαμε. Το γεγονός όμως επιβεβαιώνεται από το Φίλιππο Ζυγούρη, ο οποίος στα Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης γράφει: Στη θεμελίωση της σχολής ομίλησεν αυτόκλητος ο γέρος Αργυριάδης, ο οποίος ομίλησε από πάνω από τον τοίχον της Ελληνικής Σχολής που κατεδαφίζονταν… Ο Αργυριάδης αρχίνησε το λόγο του με το Σολώνειο «Αυτός κήρυξ ήλθον αφ’ιμερτής Σαλαμίνος …». (Ήρθα αυτόκλητος κήρυκας από την ποθητή Σαλαμίνα…..). Στην πραγματικότητα η εμφάνιση αυτή του Αργυριάδη αποτελεί μια δραματοποίηση και δείχνει το μεγάλο δάσκαλο, που προκειμένου να επιτύχει τους στόχους του χρησιμοποιούσε μεθόδους που και σήμερα προτείνονται από τους παιδαγωγούς.
Λίγο πριν το θάνατό του ο Αθανάσιος δώρισε την πλούσια και αποτελούμενη από σπάνια βιβλία βιβλιοθήκη του, μεταξύ των οποίων και σπάνια χειρόγραφα του πατέρα του, στο γυμνάσιο Σιάτιστας, τα οποία μετέπειτα περιήλθαν στη Μανούσεια Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Σιάτιστας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Αγγέλου Άλκης, Μια λανθάνουσα ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Στον τόμο Πρακτικά Α΄ Συνεδρίου Κοζάνης, Σεπτέμβριος 1993, με θέμα «Η Κοζάνη και η περιοχή της, Ιστορία-Πολιτισμός». Έκδοση: Ινστιτούτο Βιβλίου και Ανάγνωσης, Κοζάνη 1997. Μανούσεια.
Αργυριάδης Δημήτριος, Συλλογή των προλεγομένων του αοιδίμου Κοραή : όσα μέχρι τούδε δεν ετυπώθησαν εκ τόμον ίδιον προς χρήσιν των φιλογενών Ελλήνων, Εκ της τυπογραφίας Εμ. Αντωνιάδου, Εν Αθήναις 1842. Μανούσεια, Διαδίκτυο.
Αργυριάδης Νικόλαος, Θωμάς Σιάτερτων, ή, μεγαλοφυία και της τύχης δυσμένεια: δράμα εις τέσσαρας πράξεις, Ευθύφρων, ή, αυτοσχέδιοι στοχασμοί (1866)
Εκ του τυπογραφείου Α. Κορομηλά, Εν Κωνσταντινουπόλει 1866, Ψηφιοθήκη Α.Π.Θ.
Βαλέτας Γ., Ένα άγνωστο δοκίμιο ιστορίας νεοελληνικής λογοτεχνίας, Αθήνα 1934, περιοδικό «Εργασία», Βιβλιοθήκη Δήμου Θεσσαλονίκης.
Βασδραβέλλης Ι. Διάφοροι οικογένειαι των Σερρών, Μελενίκου και μοναστηρίου Ρίλας κατά το έτος 1824, περιοδικό Μακεδονικά 7,Ε.Μ.Σ., Θεσσαλονίκη 1967.
Βέλκος Γρηγόρης, Αργύριος Παπαρίζος (1764-1851) Ο μεγάλος Σελιτσιώτης Διδάσκαλος του Γένους, Αθήνα 1983.
Γεδεών Μανουήλ, Αποσημειώματα χρονογράφου, Τύποις ¨Φοίνικος, Εν Αθήναις 1932. Διαδίκτυο, ψηφιακή βιβλιοθήκη ΑΝΕΜΗ.
Γαρπολάς K., και Ματακίδης Χρ., Λεξικόν της ελληνικής Γλώσσης, Τρίτομον. Εκ του τυπογραφείου Αντωνίου Χαϋκούλ, Βιέννη 1835. Διαδίκτυο, ψηφιακή βιβλιοθήκη ΑΝΕΜΗ.
Γουναρόπουλος Ν, ΚΟΖΑΝΙΚΑ, περιοδικό «Πανδώρα», Τόμος ΚΒ΄, Φυλλάδιον 527, 1 Μαρτίου 1872. Διαδίκτυο, ψηφιακή συλλογή Πλειάς.
Δημαράς Κ., Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, Ίκαρος Αθήνα1972.Βιβλιοθήκη Βέροιας.
Ευαγγελίδης Τρύφων, Η Παιδεία επί τουρκοκρατίας, τ.2ος, Τύποις Α.Π.Χαλκιοπούλου, εν Αθήναις, 1936. Διαδίκτυο, ψηφιακή βιβλιοθήκη ΑΝΕΜΗ.
Ζυγούρης Φίλιππος, Ιστορικά σημειώματα περί Σιατίστης και λαογραφικά αυτής, επιμέλεια Θεοδώρα Ζωγράφου-Βώρου, Σιάτιστα 2010. Διαδίκτυο
Ζωγράφου-Βώρου Θεοδώρα, Μια άγνωστη οικογένεια εκπαιδευτικών του 19ου αιώνα: ΑΡΓΥΡΙΑΔΕΣ Διαδίκτυο.
Κλείδης Γεώργιος, Επιτομή φυσικής ιστορίας, Τυπ.Τράττνερ, Πέστη 1826. Διαδίκτυο , ψηφιακή βιβλιοθήκη Σιάτιστας.
Κοραής Αδαμάντιος, Ο Παπατρέχας, επιμέλεια Άλκης Αγγέλου, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 1999. Βιβλιοθήκη Βέροιας.
Κουτσιάφτης Εμμανουήλ, Η Ελληνική εκπαίδευση στην Καστοριά το ΙΘ΄ αιώνα (Αρχεία Ιεράς Μητροπόλεως),Έκδοση Ιεράς Μητροπόλεως Καστοριάς, Χορηγία:ΤΕΔΚ Καστοριάς 2001.
Μίσσιος Κώστας, Η «Λεσβιακή Άνοιξη» εν καρποφορία, Συμβολή στην Ιστορία της λεσβιακής γραμματείας, Εκδόσεις «Αστέρας», Νοέμβριος 1994, Διαδίκτυο, ψηφιακή βιβλιοθήκη ΑΝΕΜΗ.
Οικονομίδης Δημήτριος, «Σημειώσεις δια την ιστορίαν των εν Ρουμανία Ελληνικών εφημερίδων και πρώτων βιβλιοπωλείων», Περιοδικό Μνημοσύνη: τχ. 6 (1976-1977). Βιβλιοθήκη Ε.Μ.Σ.
Παπάζογλου Νεοκλής, ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ ΠΕΡΣΙΚΑΙ του Montesquieu, Charles Louis de Secondat, Εκ της Ιωνικής Τυπογραφίας, Σμύρνη 1836. Διαδίκτυο, ψηφιακή βιβλιοθήκη ΑΝΕΜΗ.
Σαμάρας Π., Η εκπαίδευση στη Λέσβο, Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης
Στράτης Ευάγγελος, Οι ευεργέται και δωρηταί της Ελληνικής κοινότητας Σερρών, Μακεδονικόν Ημερολόγιον του 1909. Παμμακεδονικός Σύλλογος, Αθήναι 1909. Διαδίκτυο, Δημόσια βιβλιοθήκη Σερρών, ΕΚΤ.
Φωτιάδης Εμμανουήλ, Σοαυΐου Συζητήσεις, Εκ της Τυπογραφίας Αντωνίου Haykul, Εν Βιέννη της Αουστρίας ΑΩΛΓ΄[1833]. Διαδίκτυο, ψηφιακή βιβλιοθήκη ΑΝΕΜΗ.
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ
http://www.siatistanews.gr/klasika/3obiblio.html
http://www.siatistanews.gr/Zugouris/36.pdf
http://taekpaideutika.gr/ekp_97-98.pdf
http://pandektis.ekt.gr/pandektis/handle/10442/132589
http://media.ems.gr/ekdoseis/makedonika/makedonika_07/ekd_pemk_07_symmikta.pdf
[1] Φύλλο 6ης Μαρτίου 1853
[2] Ο Δημήτριος γεννήθηκε το 1805 στη Σιάτιστα ή στην Εράτυρα. Σπούδασε δίπλα στον πατέρα του στη Σιάτιστα και στις Σέρρες και συνέχισε τις σπουδές στη Βιέννη. Σταδιοδρόμησε κυρίως ως γραμματέας μητροπολιτών Λαρίσης, Σερρών, Σκοπίων και ως εκπαιδευτικός και σχολάρχης σε Κων/πολη, Σιάτιστα, Καστοριά, Κοζάνη, Θεσσαλονίκη. Υπήρξε ο εκδότης της πρώτης ελληνικής εφημερίδας στη Ρουμανία με τον τίτλο Ζέφυρος του Ίστρου, η οποία άρχισε να εκδίδεται στο Βουκουρέστι στις 30 Αυγούστου του 1841. Τα φύλλα της εφημερίδας από το 1ο μέχρι και το 47ο σώζονται στη βιβλιοθήκη της Ρουμάνικης Ακαδημίας. Συνέθεσε και διαμόρφωσε «Τα εις τον Όμηρον προλεγόμενα του Κοραή» – προλεγόμενα σε κάθε μία από τις τέσσερις ραψωδίες της Ιλιάδας που εξέδωσε ο Κοραής στο Παρίσι κατά τα έτη 1811, 1817, 1818 και 1820, – σε αυτοτελές μυθιστόρημα και τα εξέδωσε το 1842 με το ψευδώνυμο Ερημίτης της Πεντέλης και τίτλο ΤΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟΝ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΑΟΙΔΙΜΟΥ Α.ΚΟΡΑΗ με πρόλογο και σημειώσεις του Ερημίτου της Πεντέλης. Το έργο αυτό αργότερα θα γίνει γνωστό με το όνομα Παπατρέχας. Επίσης είναι από τους πρώτους που μετέφρασε Σίλλερ. Τη μετάφραση του έργου του Σίλλερ «Αυρηλιανή Παρθένος» εξέδωσε το 1861 συμπεριλαμβάνοντας στην έκδοση αυτή σύντομη βιογραφία του Σίλλερ καθώς και δοκίμια «Περί Γερμανικής φιλολογίας και ποιήσεως» και «Περί ελληνικής ποιήσεως, Αρχαίας και νεωτέρας». (Για εργογραφία του Δ.Αργυριάδη παραπέμπουμε www.siatistanews.gr .Το 3ο βιβλίο. Μια άγνωστη οικογένεια εκπαιδευτικών: ΑΡΓΥΡΙΑΔΑΙ, σελ..9)
[3] Εφημερίδα που σύμφωνα με τον Μ.Γεδεών εξέδωσε ο Ν.Αργυριάδης το 1866 στην Κωνσταντινούπολη.
[4] Η προκήρυξη συμπεριλαμβάνεται στην έκδοση του 1835.
[5] Για εργογραφία του Δ.Αργυριάδη παραπέμπουμε www.siatistanews.gr .Το 3ο βιβλίο. Μια άγνωστη οικογένεια εκπαιδευτικών: ΑΡΓΥΡΙΑΔΑΙ, σελ. 16.
ΕΔΥΜΜΕ e-magazine 